اعتراض فیسبوکی افغانها نتیجه داد؛ دانشآموزی که ‘حقش ضایع شده بود’ به دانشگاه میرود
با افزایش اعتراضها به عملکرد حکومت افغانستان در زمینه برگزاری امتحان کنکور در مهمترین دانشگاه نظامی این کشور، محمد اشرف غنی، رئیس جمهوری افغانستان امروز چهارشنبه (اول حوت/ اسفند) با عصمتالله علیزاده دیدار کرد.
عصمتالله علیزاده، از قوم هزاره، دانشآموزی است که با گرفتن نمره ۳۱۲ نتوانسته بود به ‘دانشگاه ملی دفاعی مارشال محمدقسیم فهیم ‘ راه یابد ولی همولایتی او با گرفتن نمره ۱۴۵از قوم پشتون به این دانشگاه قبول شده بود.
عالیترین نمره کنکور افغانستان ۳۶۰ است.
این روند در روزهای گذشته واکنشهای زیادی را در میان کاربران شبکههای اجتماعی افغانستان به ویژه کاربران فیسبوک در پی داشته است.
براساس اعلامیه ارگ ریاست جمهوری، آقای غنی امروز به مسئولان کنکور و رئیس دانشگاه ملی دفاعی مارشال فهیم هدایت داده که در امتحانات باید معیارهای شفاف و واضح را در نظر داشته باشند.
او گفته که شیوه کار آنها “سبوتاژ روحیه ملی” است و افزوده که “باید اقدامهای شما برای همه مردم واضح و روشن باشد و پاسخ قانع کننده داشته باشید.”
اشرف غنی گفته که آقای علیزاده که عالیترین نمره را کسب کرده تا عصر امروز شامل فهرست شاگردان کامیاب دانشگاه مارشال فهیم شود.
آقای غنی به دفتر شورای امنیت ملی افغانستان دستور داده تا مقرره و شیوه امتحانات دانشگاه ملی دفاعی مارشال فهیم را باز بینی کند.
کاربرانی که عدد۳۱۲ را کوچکتر از ۱۴۵ میدانستند
در روزهای گذشته کاربران شبکههای فیسبوک در افغانستان به صورت کنایهآمیز با همرسانی اینکه عدد ۳۱۲ از عدد ۱۴۵کوچکتر است، کمپینی را در رسانههای اجتماعی راه انداختند.
عصمتالله علیزاده از ولایت ارزگان در جنوب افغانستان است که با گرفتن ۳۱۲ نمره نتوانسته بود به اکادمی ملی نظامی دانشگاه دفاع ملی مارشال فهیم راه یابد، ولی عیسی خان از همین ولایت با کسب ۱۴۵ نمره از سهم ملیت پشتون به این دانشگاه راه یافت.
عصمتالله علیزاده که در مرز ولایت ارزگان و ولسوالی مالستان غزنی زندگی میکند، به بیبیسی گفت وقتی نتیجه امتحان را دید از زندگی “ناامید” شد.
رسانههای اجتماعی در نهایت با راه اندازی کمپینی با هشتگ “نه به تبعیض” باعث راه یافتن این پسر روستایی به ارگ شد. او که چندی قبل به کابل آمده، قبلا از اینکه با آقای غنی دیدار کند، به بیبیسی گفته بود که نمیداند به چه کسی شکایت کند و به کدام اداره مراجعه کند.
او میگوید که پدرش یک دهقان فقیر است و خودش نیز روزهای را که در کابل برای کنکور آمادگی میگرفت به دلیل فقر روزگار سختی را سپری کرده است.
به گفته این دانشآموز وقتی از منطقه خود به کابل آمد، فقط ۸۰۰ افغانی ( معادل ۱۱ دلار) داشت که آن نیز در روزهای اول اقامتش در کابل تمام شد. بعدا مجبور شد با پول قرض برای شرکت در امتحان کنکور دانشگاه نظامی مارشال فهیم که رشته مورد علاقهاش بود، آمادگی بگیرد.
لیاقت و شایستگی معیارراهیابی
براساس قانون افغانستان رقابت در آزمونهای سراسری و راهیابی به مراکز آموزشی نظامی و غیرنظامی این کشور بر اساس لیاقت و شایستگی اعلام شده است.
اداره ملی امتحانات این کشور که قبلا زیر نظر وزارت تحصیلات عالی بود، به تازگی مستقل شده است. این اداره نیز اعلام کرده که برگزاری روند ملی کنکور سراسری به هدف جذب جوانان شایسته و با استعداد در دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و نیمه عالی است، تا آنان در راستای پیشرفتهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور نقش ایفا کنند.
در قانون “موسسات تحصیلات عالی نظامی” افغانستان نیز آمده که فارغان صنوف دوازدهم و چهاردهم یا معادل آنها، مطابق مقررات و لوایح مربوط در موسسه تحصیلات عالی نظامی به عنوان دانشجو پذیرفته میشوند.
دراین قانون همچنین آمده که تحصیلات عالی نظامی ماستری (کارشناسی ارشد) و دکترا به اساس لیاقت و شایستگی از طریق امتحان صورت میگیرد.
چندی قبل وزارت آموزش عالی افغانستان اعلام کرد که در کنکور سراسری این کشور سهم ۲۵ درصدی در ده دانشگاه این کشور برای کوچیها (عشایر) و دانش آموزان ولایتهای محروم اختصاص یافته است.
بر اساس طرح جدید، ۲۵درصد کرسیهای دانشگاههای هرات، بلخ، بامیان، قندهار، ننگرهار، دانشگاه شیخ زاید خوست، پکتیا، قندوز و دانشگاه البیرونی به کوچیها و دانشآموزان ولایتهای کمتر توسعه یافته تعلق خواهد گرفت. ولی دراین قانون از دانشگاه نظامی مارشال فهیم یاد نشده است.
ولایتهای ارزگان، زابل، غور، بادغیس، دایکندی، بامیان، نورستان، کنر، نیمروز، پکتیکا و سمنگان توسط دولت افغانستان به عنوان ولایتهای توسعه نیافته شناخته میشوند.
سهمیه بندی قومی از کجا آمده است؟
عبدالقدیرخموش، رئیس عمومی اداره ملی امتحانات که مسئولیت برگزاری کنکور را درافغانستان به عهده دارد، میگوید که این اداره بر اساس دستور ادارههای مربوط نتایج را اعلام میکند و براساس فرمایش نتایج تهیه میشود.
آقای خموش گفت وزارت دفاع جدولی را براساس راهکاری که این وزارت دارد به آنان داده بود که نتایج براساس ترکیب ملیتی و قومی باشد. او افزود “از ما خواسته شده بود که از هر قوم و هر ولایت چند نفر به آنان معرفی شود، و این کار انجام شد.”
بیبیسی تلاش کرد که نظر وزارت دفاع افغانستان را دراین مورد داشته باشد ولی موفق نشد.
یک مقام ارشد سابق وزارت دفاع افغانستان که خواست نامش گرفته نشود، به بیبیسی گفت که سالها است برای سهیمهبندی قومی در دانشگاه نظامی مارشال فهیم در رهبری وزارت دفاع تلاش شده است.
این مقام سابق وزارت دفاع میگوید که زمزمه سهمیهبندی در پذیرش اکادمی نظامی از زمان حامد کرزی، رئیس جمهوری پیشین افغانستان شروع شده بود، ولی در نهایت با بحثهای مفصلیکه در شورای امنیت و سطح رهبری وزارت دفاع انجام شد، این روند لغو شد.
به گفته او به دلیل اینکه شمار زیادی از دانشآموزان هزاره توانسته بودند، در آزمون سراسری دانشگاه مارشال فهیم موفق شوند، در سطح رهبری وزارت دفاع این طرح مطرح بود که راهیابی به این دانشگاه سهمیهبندی شود.
او گفت در طرح اولیه که در نظر گرفته شده بود، به پشتونها سهم دستکم ۴۵ درصد، به تاجیکها سهم حدود ۲۰ درصد، به هزارها نیز سهم حدود ده درصد و به ازبیکها نیز سهم کمتر از هشت درصد در نظر گرفته شده بود.
این مقام پیشین وزارت دفاع گفت که در نهایت این طرح عملی نشد و قرار شد که هرکس براساس لیاقت و شایستگی خود دراین دانشگاه راه یابد.
در نتایج دور چهارم امتحان دانشگاه مارشال فهیم مربوط به سال گذشته نیز دیده میشود که از میان ۵۰۰ نفر قبول شده، ۱۰۰ نفر هزاره و بیش از ۲۰۰ نفر از قوم پشتون به این دانشگاه راه یافتهاند.
واکنشهای گسترده به این تصمیم دولت در شبکههای اجتماعی باعث شد که امرالله صالح، نامزد معاونیت اول آقای غنی در انتخابات سال آینده در صفحه فیسبوک خود بنویسد که “ناکامسازی کامیابترین محصل امتحان دهنده در اکادمی نظامی مارشال محمد قسیم فهیم یک سبوتاژ عمدی بود که فضا را مکدر سازند. امروز بعد از ظهر شاهد اقدام خواهید بود.”
منبع: بی بی سی